KÖTÜ KÖTÜ HAYALLER!..
Akşama kadar iftarda neler yiyeceğimizi hayal edip dururuz... Halbuki bir tas çorba, bir kap yemek ziyadesiyle bünyemize yeter. Tıka basa doldurulan mideler sabaha kadar bizi huzursuz eder.

AZI KARAR, ÇOĞU ZARAR
Ülkemizde sofraya insana yetecek yemeklerin maalesef 2-3 katı konmaktadır. Saatlerce aç kaldığımız için vücudun ihtiyacından çok fazla yemek yenir.

BU AY MİDENİZİ DİNLENDİRİN!
İftar ve sahurda beslenme kurallarına uyulduğu takdirde, hem sağlığımızı korumuş hem de ramazan boyunca sin-dirim sistemimizi dinlendirmiş oluruz

Kıymetli okuyucularımız ramazanın bir haftasını geride bıraktık. Umarım beslenmenize dikkat ediyor ve rahat bir oruç geçiriyorsunuzdur. Çevremden aldığım kanaat; ülkemizde baş gösteren çöl sıcaklarına rağmen orucun o kadar da zor geçmediği yönündedir. Rabbimden serin günler dileyerek geçen hafta başladığımız yazımızı bugün sonlandırıyorum... İftar ve sahurda yanlış beslenmede en çok yapılan hataları şöyle sıralayabiliriz:

ÇOK YEMEK: Boş olan mideye çok yemek yiyerek yüklenildiğinde sindirim zorlaşır, bu da ağırlık, ekşime, yanma, bulantı, uyuklama gibi sıkıntılara yol açar. Bağırsaklarda ise şişkinlik, kabızlık ve gaz gibi problemler oluşur. Bu sebeple sofrada yiyebileceğimiz kadar yemek bulunursa, vücudumuza boş yere yükleme yapmamış ve sağlığımızı da korumuş oluruz.

ÇABUK YEMEK: En çok yapılan hatalardan biri de çok çabuk ve yeterince çiğnemeden yemek yemektir. Hazım önce çiğnemeyle başlar. Beyin doyma emrini 15-20 dakikada verir, çabuk yemek yediğimizde kendimizi aç hisseder ve lüzumundan fazla yeriz. Ağızda yeterince çiğnenmeyen yiyecekler, sindirim sistemini zorlayacağı için zamanla birçok hastalığa zemin hazırlar. Her zaman gıdaları yavaş ve iyice çiğneyerek yemeliyiz.

ÇOK ÇEŞİTLİ YEMEK: İftar sofralarımızın zenginliği ve yiyeceklerin çok çeşitli olması, bunların sağlık ve beslenme kurallarına uygun olmaması başta sindirim sisteminin zorlanmasıyla birlikte birçok rahatsızlığa yol açar. İftar menüsü hazırlanırken aynı gruptan 2 yemeğin olmamasına, yemeklerin karın doyurucu, renk ve kıvam bakımından birbiriyle uyum içinde olmasına dikkat edilmelidir.

YEMEKTE ÇOK SU İÇMEK: Bütün gün su içmediğimiz ve yemekte de ağır şeyler yediğimiz için doğal olarak su içme isteğimiz de fazla olur. Yemek arasında çok su içmek, mide özsuyunun sindirime yardımcı olan enzimlerinin yapısını bozacağından sindirimi zorlaştırır. Yemek sırasında en fazla 1 bardak su içmek, bütün gün boş olan midenin yemeklerle zorlanmasının dışında bir de suyla sindirimi yavaşlatmasını engeller.

SAHURA KALKMAMAK: Özellikle çalışanlar iftarda fazla yemek yiyerek sahura kalkmamakta, bazımız da fazla yemek yemektedir. İkisi de yanlış. Gündüz boş kalan mide, asit salgısını artırarak çeşitli rahatsızlıklara yol açar. Uzun süren açlık, kan şekeri ve tansiyonun düşmesine yol açabilir. Uyku sırasında sindirim yavaşlayacağı için, çok yemek rahatsız eder.

AÇ KARNINA SİGARA İÇMEK: İnsan sağlığına, özellikle solunum yolları ve kalbe sigaradan daha zararlı hiçbir madde yoktur. Ramazan'da sigara tiryakilerinin çoğu, iftar yemeğine başlamadan hemen bir sigara yakarlar. Aç karnına içilen sigaranın zararları çok daha fazla olup, Allah korusun kalp krizine çok açık davetiye çıkarttığından yemekten önce kesinlikle sigara içilmemelidir.

Spor iftardan 2 saat sonra

> Profesyonel sporcular, dozajını biraz azaltarak günlük aktivitelerine devam edebilir. Ramazanda yeni bir spor dalına başlanılmamalı.
> Öğleden sonra spor yapılırsa, uzun süre aç kalındığından dolayı kan şekeri ile ve metabolizmayla ilgili bazı sıkıntılar ortaya çıkar. Spor iftardan 2-3 saat sonra yapılmalıdır.
> Oruçlu iken spor yapanların dikkat edeceği en önemli nokta, sporun süresi ve şiddetidir. Kişinin uzun süredir yaptığı sporu, oruçluyken devam ettirmesinde bir mahsur yoktur. Sadece ramazan müddetince dozu düşürülmelidir.

BAYILMA HİSSİ OLABİLİR....
> Yazın vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamak için yoğun çaba sarfeder. Özellikle yüksek tansiyon, kalp yetersizliği ve koroner kalp hastalıklarında artış gözlenir.
> Sıcaklıkların etkisiyle artan terle birlikte su ve mineral kaybı sonucu gündüz vakti bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi şikayetler ortaya çıkabilir.

A'dan Z'ye TAVSİYELER

Hayatta her şeyin bir kuralı olduğu gibi yemek de özen ister!

> 4 BESİN: Bu ay dengeli beslenmek için süt-süt ürünleri, et-yumurta-kuru baklagiller, sebze-meyve ve ekmek-tahıldan yeterli miktarda alınmalı.
> 4 ÖĞÜN: Sahur ve iftarda 2 ana öğün, iftardan sonra 1-1.5 saat aralıklarla 2 ara öğün şeklinde düzenlenmeli.
> SAHUR: Ramazanın en önemli öğünüdür. Sadece su veya gece yatmadan önce sahur yapmak zararlıdır. Kalkmamak yorar ve 16 saat olan açlığı 20 saate çıkarır. Hafif bir kahvaltı ya da çorba, sebze ve zeytinyağlı yemekler tercih edilmeli. Kızartmadan uzak durulmalı ve bol su içilmeli.
> İFTAR: İftar sofralarında fazla yemek bulunur. Hızlı ve çok yemek kilo alımına zemin hazırlar. Yemekler yavaş yavaş ve iyice çiğnenerek yenmeli. Mesela suyla iftar açıldıktan sonra, çorba ve salata alınıp, 15 dakika aradan sonra ana yemeğe geçilmesi metabolizmaya binen yükü azaltır.
> GECE: Tatlı olarak sütlaç, keşkül, güllaç gibi sütlü tatlılar yemekten 1 saat sonra, yatmadan en az 1 saat önce ise 1-2 porsiyon ve aradan hafif içecek ve kuruyemişler iyi gelir. Çay-kahvenin ise iftardan 1 saat sonra içilmesi idaeldir.
> PİŞİRME: Daha hafif ve sağlıklı olması için yemekler kızartma ve kavurma yerine; haşlama, ızgara, buğulama veya fırında pişirme tarzı hazırlanmalıdır. Yoğurt ve salata eksik edilmemelidir. Asitli içecekler yerine ayran alınabilir.
> SU: Günde 1.5 - 2 litre su içmelidir. Yemekle beraber su kısıtlanarak iftarla sahur arası yarım saatte bir bardak su uygundur. Çay, kahve gibi kafeinli içecekler vücudumuzdaki suyu kullanıp azaltırlar!
> HİJYEN: Dışarıda satılan yiyeceklerden kaçınılmalı, çabuk bozulabilen gıdalar açıkta bekletilmemeli, hijyene dikkat edilmelidir. Kabızlığı önlemek için lifli gıdalar, meyveler ile ceviz, fındık, badem gibi kuru yemişler tercih edilmeli.
> TERAVİH: İftardan 1 saat sonra kısa yürüyüş, Teravih Namazı sindirime yardımcı olur...

Kaynak: Uzm. Dr. S. Hilmi ÖZKIRIŞ / İç Hastalıkları Uzmanı